Kararlar

Arabuluculuk Kanun'unda “Dava Şartı Olarak Arabuluculuk” başlığı altında düzenlenen 18/A maddesinde “Özel kanunlarda tahkim veya başka bir alternatif uyuşmazlık çözüm yoluna başvurma zorunluluğunun olduğu veya tahkim sözleşmesinin bulunduğu hâllerde, dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümler uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru için dava şartı olarak sigorta şirketine başvuru şartı düzenlenmiş olup ayrıca arabuluculuğa gidilmesinin zorunlu olmadığı ve arabulucuya gidilmiş olmasının bir dava şartı olmadığı hususu dikkate alınarak karar verilmesi gereklidir.

Dava dosyasında, sadece alt işveren şirket hakkında işe iade talebiyle arabulucuya başvurulmuştur. Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin varlığı hâlinde, işe iade talebiyle arabulucuya başvuru dava şartının yerine getirilmesi için asıl işveren ile alt işverene karşı birlikte arabulucuya başvurulmasının zorunlu olduğuna, sadece asıl işveren yahut sadece alt işverene karşı arabulucuya başvurulduktan sonra anlaşma olmadığı için işe iade davası açılması durumunda, arabuluculuk dava şartının yerine getirilmemesi sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir. Asıl işveren alt işveren ilişkisinin varlığı halinde, asıl işveren ile alt işveren aleyhine birlikte arabulucuya başvurulmadığı sürece dava şartının yerine getirildiğinden söz edilemez.

Tüketici Mahkemesinde görülen davalarda, 6502 sayılı TKHK'nun 73/A maddesi ile getirilen dava şartı arabuluculuk ile ilgili düzenlemenin 28/07/2020 tarihinden sonra açılan davalar hakkında uygulanması gerekmektedir. Bu tarihten önce görülen davalarda arabuluculuğun dava şartı olmaması dolayısıyla davanın usulden reddine karar verilmesi mümkün değildir.

Davalının tacir olmadığı ve davanın ticari dava olarak kabul edilemeyeceği açık olan hallerde davanın açılmasından önce arabulucuya başvurulması gerektiğinden bahsedilemez.

Arabuluculuk gideri bir yargılama gideri olup 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun "Yargılama giderlerinden sorumluluk başlıklı 326. maddesinin 2. fıkrasına göre davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıktığı takdirde Mahkeme tarafından yargılama giderlerinin tarafların haklılık oranına göre paylaştırılması gerekmektedir.

6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18. maddesinin 3. fıkrası hükmünce icra edilebilirlik şerhi verilmesinin çekişmesiz yargı işidir olduğu açık olup çekişmesiz yargı kararlarına karşı temyiz yoluna başvurulamaz.